Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) ban hành Quyết định số 628/QĐ-TCTK ngày 14.7.2023 về Phương án Điều tra, thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 dân tộc thiểu số năm 2024.
Điều tra 53 dân tộc thiểu số năm 2024 thu thập thông tin về dân số, điều kiện nhà ở và điều kiện kinh tế - xã hội của hộ DTTS nhằm phản ánh thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS; phục vụ biên soạn các chỉ tiêu thống kê thuộc Hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia và Hệ thống chỉ tiêu thống kê về công tác dân tộc phục vụ việc xây dựng và hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội cho các vùng DTTS giai đoạn 2021-2025; làm cơ sở cập nhật hệ thống thông tin, dữ liệu thống kê về DTTS tại Việt Nam. Kế thừa thành công từ việc ứng dụng công nghệ thông tin trong điều tra dân số và nhà ởgiữa kỳ năm 2024, Điều tra 53 DTTS năm 2024 đã ứng dụng triệt để công nghệ thông tin, đồng thời kết nối một số dữ liệu sẵn có đã được thu thập từ điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024.
Thời gian thực hiện Điều tra, thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 dân tộc thiểu số năm 2024 được bắt đầu từ ngày 1.7 - 15.8.2024, tại 54 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.
Đối tượng điều tra của cuộc Điều tra, thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 dân tộc thiểu số năm 2024 gồm: Hộ dân cư người dân tộc thiểu số; nhân khẩu thực tế thường trú tại các hộ dân tộc thiểu số tính đến thời điểm điều tra (bao gồm cả những người thuộc lực lượng vũ trang hiện đang ăn, ngủ tại hộ), không bao gồm những người đang sống trong khu vực quản lý riêng của quân đội và công an; tình hình kinh tế, an sinh xã hội, văn hóa, y tế, giáo dục của xã thuộc khu vực III, khu vực II, khu vực I theo Quyết định số 861/QĐ-TTg và các xã không thuộc các khu vực trên nhưng có địa bàn vùng dân tộc thiểu số tại TP Hồ Chí Minh, tỉnh Long An, tỉnh Hà Tĩnh.
Đơn vị điều tra là UBND xã thuộc khu vực III, khu vực II, khu vực I theo Quyết định số 861/QĐ-TTg, các xã không thuộc các khu vực trên nhưng có địa bàn vùng dân tộc thiểu số tại TP Hồ Chí Minh, tỉnh Long An, tỉnh Hà Tĩnh và hộ dân tộc thiểu số (hộ bao gồm 1 người ăn riêng, ở riêng hoặc 1 nhóm người ăn chung và ở chung; đối với hộ có từ 2 người trở lên, các thành viên trong hộ có thể có hay không có quỹ thu - chi chung; có hoặc không có mối quan hệ ruột thịt, hôn nhân, nuôi dưỡng; hoặc kết hợp cả hai).
Trong cuộc điều tra này, địa bàn vùng dân tộc thiểu số được quy định là địa bàn có số lượng người dân tộc thiểu số đang sinh sống chiếm từ 15% trở lên so với tổng số dân của địa bàn. Hộ dân tộc thiểu số được quy định trong cuộc điều tra này là các hộ đáp ứng ít nhất 1 trong 3 điều kiện: (1) Chủ hộ là người dân tộc thiểu số; (2) Vợ hoặc chồng của chủ hộ là người dân tộc thiểu số; (3) Hộ có tỷ lệ thành viên là người dân tộc thiểu số chiếm từ 50% trở lên.
Điều tra, thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 dân tộc thiểu số năm 2024 là cuộc điều tra toàn bộ kết hợp điều tra chọn mẫu. Điều tra toàn bộ được thực hiện tại tất cả các xã thuộc khu vực III, khu vực II, khu vực I theo Quyết định số 861/QĐ-TTg và các xã không thuộc các khu vực trên nhưng có địa bàn dân tộc thiểu số được chọn điều tra để thu thập các chỉ tiêu về dân số theo dân tộc thiểu số. Điều tra chọn mẫu được thực hiện trên phạm vi tương tự như Điều tra toàn bộ, được phân bổ bảo đảm mức độ đại diện đến cấp huyện về một số chỉ tiêu nhân khẩu học của các dân tộc nói chung và từng dân tộc thiểu số chủ yếu trong huyện nói riêng. Riêng đối với dân tộc thiểu số có quy mô dân số dưới 10.000 người trên toàn quốc theo kết quả Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 sẽ tiến hành điều tra toàn bộ những hộ thuộc nhóm dân tộc thiểu số này tại địa bàn vùng dân tộc thiểu số. Cuộc điều tra này sử dụng phương pháp thu thập thông tin trực tiếp.
Điều tra, thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 dân tộc thiểu số năm 2024 được thực hiện nhằm thu thập thông tin về dân số, điều kiện nhà ở của hộ dân tộc thiểu số, các điều kiện kinh tế - xã hội nhằm phản ánh thực trạng kinh tế - xã hội của dân thiểu số để biên soạn các chỉ tiêu thống kê thuộc Hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia và Hệ thống chỉ tiêu thống kê về công tác dân tộc phục vụ xây dựng và hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội cho các vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2026 - 2030. Đồng thời làm cơ sở cập nhật hệ thống thông tin, dữ liệu thống kê về dân tộc thiểu số tại Việt Nam.